Współuzależnienie to pewien styl zachowania

Szczególnie drastyczne przykłady współuzależnienia występują tam, gdzie jeden z członków rodziny jest uzależniony od jakiejś substancji, czynności, jak również współuzależniony styl może się pojawiać także w rodzinach, w których coś nie działa i nie jest to wcale spowodowane nałogiem.

Charakterystyczne cechy tego stylu to między innymi:

      Nadmierna dzielność – dawanie sobie rady bez pomocy, mimo że jest bardzo ciężko.

• Izolacja od sąsiadów i znajomych, nie zapraszanie gości, nie mówienie o tym jak jest.

• Przejmowanie odpowiedzialności za wszystko – bo na partnera trudno liczyć.

• Nadmierne kontrolowanie tego, co robi partner.

• Skupienie się na sprawach partnera kosztem własnych i opieki nad dziećmi.

• Odcięcie się od własnych uczuć i stopniowa utrata własnej tożsamości.

• Czerpanie satysfakcji z cierpienia i bycia niezbędnym, poświęcanie się.

• Agresywne zachowanie i odreagowywanie frustracji w kontakcie z kimś słabszym.

• Przyjmowanie postawy ofiary w kontakcie z kimś silniejszym lub agresywnym.

• Nerwowe reagowanie na zmiany /na lepsze/  – na przykład, gdy partner podejmuje walkę z nałogiem.

 

Jeżeli w powyższych zachowaniach odnajdujesz siebie, zwłaszcza jeżeli w Twojej rodzinie jest ktoś, kto zachowuje się jak bożek, który może sobie pozwolić na o wiele więcej niż pozostali członkowie rodziny,

lecz nie bierze odpowiedzialności za swoje postępowanie, warto się przyjrzeć tym relacjom….

 

                                   Współuzależnienie objawia się poczuciem wstydu,

                                                     porażki i gniewu.

 

 

W sytuacji braku skuteczności podejmowanych działań, współuzależniony zaczyna siebie obwiniać za to, że nie starał się wystarczająco dobrze. U takich osób pojawia się również silna tendencja do nadopiekuńczości wobec współmałżonka i skłonność do wyciągania go z kłopotów – to daje im złudne poczucie siły.

Bardzo często współuzależnieni nie potrafią podjąć decyzji o rozstaniu się z partnerem na zawsze. Niekiedy starają się, paradoksalnie, umacniać związek po kolejnych destrukcyjnych incydentach  lub po próbach rozstania. Osoby takie podejmują próby demonstracyjnych odejść, ponieważ mają nadzieję, że to coś zmieni. Najczęściej jednak wracają do swoich partnerów.

W sytuacji kryzysowej uciekają bez zapewnienia sobie jakiegokolwiek zaplecza i zabezpieczenia, co umacnia w nich poczucie bezradności oraz tego, że same sobie nie poradzą.

Osoba współuzależniona wyzbywa się własnych potrzeb. Własny los jest dla niej obojętny, gdyż najważniejszy jest partner. Jej potrzeby nie liczą się, gdyż celem jej życia jest opieka nad innymi. Dochodzi często do tego, że osoba taka izoluje się od ludzi spoza rodziny. Bierze na siebie całą odpowiedzialność za jej funkcjonowanie.  Na zewnątrz jednak próbuje, na ile to możliwe, stwarzać pozory normalności.

Wydawać się może, że wyżej wymienione cechy są wynikiem długotrwałego przebywania i przystosowania

do sytuacji stresowej, jakim jest np.picie partnera.

Jednak, co ciekawe, kiedy przyczyna zostaje usunięta (alkoholik przestaje pić), zachowania współuzależnieniowe wcale nie znikają. Czasami mogą nawet nasilać się, co prowadzi do rozpadu małżeństwa.

 

             Obecnie uważa się, że współuzależnienie kształtuje się już w dzieciństwie pod wpływem zaburzonych więzi w rodzinie. W osobie takiej występuje nieświadoma tendencja do zawierania związków z osobami uzależnionymi, co jest natomiast sytuacją aktywizującą cechy współuzależnieniowe.

Osoby o zdrowej osobowości nie zawierają związków z uzależnionymi, a na pewno już nie tkwią w nich przez długie lata. Potrafią stanowczo i kompetentnie zareagować w takiej sytuacji.

 

Współuzależnienie w rodzinie

Wyobraźmy sobie, że jedna z dorosłych osób w rodzinie z jakiegoś powodu zaczyna unikać odpowiedzialności za rezultaty swojego postępowania. Przestaje współpracować, zaspokajać potrzeby reszty rodziny zgodnie

z tym, co w rodzinie było uznane za normę i czego się po niej spodziewano. Nie można na nią liczyć.

Druga osoba, najczęściej jest to współmałżonek, zaczyna nadrabiać te braki i bierze na siebie całą odpowiedzialność, która miała rozkładać się na dwie osoby.

Im bardziej ta nieodpowiedzialna osoba jest nieodpowiedzialna i destrukcyjna, tym bardziej ta druga nadrabia. Nieraz ze wstydu przed innymi, a także z lęku o zdrowie i dobre samopoczucie partnera, nadodpowiedzialna osoba robi za niego rzeczy, które powinien robić sam.

W dalszej konsekwencji osoba współuzależniona skupia się na swoim partnerze i jego destrukcji, zaniedbuje więc własne potrzeby i potrzeby reszty rodziny. Ponieważ nie myśli o sobie, traci kontakt z własnymi uczuciami i potrzebami, a w rezultacie z czującego człowieka staje się ludzkim robotem. Zatraca własną tożsamość

Z drugiej strony nic dziwnego, że tak się dzieje, gdyż nadmierna odpowiedzialność i działania kontrolne pochłaniają mnóstwo energii, a frustracja będąca przyczyną takiego postępowania wcale nie znika.

Kolejne zachowanie osoby współuzależnionej to czerpanie satysfakcji z tego, jaka jest zawsze dzielna

i wytrzymała  w obliczu trudnych sytuacji, z którymi się boryka, a także z tego, że bez niej inni nie daliby sobie rady.

Gdy partner postanowi coś poprawić, na przykład leczyć się, osobie współuzależnionej czegoś zaczyna brakować, czuje się niepotrzebna i niedoceniona. Nie może wtedy już zrzucać winy za to jak jest, a nawet za własne nastroje, na partnera. Bardzo trudno jej zatem wspierać partnera w leczeniu.

Współuzależnienie niczego nie naprawia. Warto więc zrozumieć, na czym ono polega i zacząć pracować nad pozbyciem się go, a potem nad prawdziwym rozwiązaniem problemów, które spotkały rodzinę.

 

Współuzależnienie, jest zespołem cech i zachowań, które wiążą się z nieodpowiednim przystosowaniem do danej sytuacji problemowej.

Można wyróżnić wiele cech świadczących o tym, że dana osoba przejawia objawy współuzależnienia. Usprawiedliwianie i ukrywanie problemu, wstyd i poczucie zażenowania, a także ciągły lęk i koncentrowanie całej swojej uwagi na osobie źle funkcjonującej to tylko kilka z nich. Współuzależnienie polega na podporządkowaniu swojego życia drugiemu człowiekowi i często utrudnia samorealizację członków rodziny osoby uzależnionej.

W większości przypadków współuzależnienie wymaga zgłoszenia się do specjalisty i podjęcia terapii.

Kobieta współuzależniona nie potrafi przerwać swojego cierpienia. Pomimo prób odejścia od męża, nie jest ona wstanie się z nim rozstać. Współuzależnienie jest przystosowaniem się kobiety do niszczącego ją stresu.                  

 

Co charakteryzuje osobę współuzależnioną ?

 

Hanna Szczepańska (1992) dokonując przeglądu badań nad żonami alkoholików opowiada się za interpretacją współuzależnienia jako reakcji na stres życia z alkoholikiem: „Zjawiska, które opisuje termin współuzależnienie występują wyraźnie w związku z sytuacją zewnętrzną, a ich nasilenie zmienia się wraz ze zmianą tej sytuacji”. Nawiązując do własnych badań empirycznych autorka proponuje szereg kryteriów współuzależnienia, będących zasadniczo symetrycznym odbiciem kryteriów choroby alkoholowej.

Zalicza do nich:

• wyraźną koncentrację myśli, uczuć i zachowań żony wokół picia męża;

• subiektywne poczucie konieczności odciągnięcia męża od alkoholu;

• usztywnienie i ograniczenie różnorodności zachowań i reakcji związanych z piciem;

• podejmowanie przez żonę i załamywanie się prób zmiany typowych dla siebie reakcji na picie;

• nadzieję na uzyskanie kontroli nad piciem męża i sprowadzeniem go do bezpiecznych rozmiarów;

• wyraźne zmiany intensywności reagowania na picie męża związane z upływem czasu;

• regulowanie reakcji emocjonalnych żony na zmiany zachowań alkoholowych męża;

• poczucie niemożności rozstania się z mężem na zawsze, pomimo okresowych pragnień odejścia od niego.

 

Zofia Sobolewska (1996) wskazuje, że żony alkoholików to grupa bardzo niejednorodna i być może stworzenie jednej wspólnej definicji współuzależnienia nie jest możliwe. Do rozwoju współuzależnienia może dojść tylko na skutek uczestnictwa w stałym, nierównym, destrukcyjnym związku, w który osoba współuzależniona nie tyle wchodzi, co go współtworzy.

                                                  Współuzależnienie = Przystosowanie

Współuzależnienie jest formą szkodliwego przystosowania się, a objawy współuzależnienia są wynikiem określonych reakcji przystosowawczych.

„Współuzależnienie – jest to utrwalona forma uczestnictwa w długotrwałej, niszczącej sytuacji życiowej, związanej z patologicznymi zachowaniami partnera, ograniczająca w sposób istotny wybór postępowania, prowadząca do pogorszenia własnego stanu i utrudniająca zmianę położenia na lepsze”.

 

Współuzależnienie staje się dość powszechnym problemem wielu rodzin lub związków. Prowadzi ono do coraz większego pogłębiania konfliktów, przeszkadza w życiu, utrudnia zachowania.

                                                                                                 

                                                                      

                                    Zobacz.., może i Ciebie ten problem dotyczy...